Trí tuệ nhân tạo (AI) là một trong những khái niệm được các chuyên gia bàn luận khắp các diễn đàn, báo chí trong nhiều năm trở lại đây, và trở thành một xu hướng mà bất cứ lĩnh vực nào cũng muốn hướng đến và áp dụng. Thậm chí, người ta còn đánh giá AI chính là thứ dẫn đầu những xu hướng ảnh hưởng đến bộ mặt IT, do đó các lập trình viên đã đón đầu trước xu hướng và bắt đầu đi tìm hiểu về lĩnh vực này. Tại Việt Nam, việc ứng dụng lĩnh vực này còn khá hiếm hoi, nhưng trong tương lai Việt Nam cũng sẽ bắt kịp xu hướng thế giới. Hãy cùng chúng tôi xem những gợi ý dưới đây để bắt đầu học lập trình trí tuệ nhân tạo nhé.
Trí tuệ nhân tạo (AI) là gì?
AI là từ viết tắt của Artifical Intelligence hay còn được gọi là trí tuệ nhân tạo, mô phỏng lại những hành động, suy nghĩ, khả năng học tập, cư xử, thích ứng… của con người và áp dụng nó lên máy móc hay những hệ thống máy vi tính khác. Nói nôm na dễ hiểu AI là những loại máy móc, máy tính được con người chế tạo, mô phỏng những tư duy, hành động… phổ biến của con người nhằm thay con người làm một số công việc ở mức rộng lớn hơn, quy mô hơn, hệ thống, khoa học và nhanh hơn so với con người.
Ở thời điểm hiện tại, khái niệm công nghệ AI có thể được chia thành ba loại chính: công nghệ AI phản ứng (Reactive Machine), công nghệ AI có bộ nhớ hạn chế, công nghệ tự nhận thức và lý thuyết về AI. Thông thường hiện nay AI thường dùng để nói đến các máy tính được cài đặt nhằm cho mục đích nào đó. Tức là mỗi loại trí tuệ nhân tạo hiện nay chỉ đang dừng lại ở mức độ làm một số công việc cụ thể thay thế con người chẳng hạn như điều khiển một ngôi nhà, xử lý công việc in ấn ở xưởng sản xuất, xử lý dữ liệu để tự học hỏi, nghiên cứu nhận diện hình ảnh khả năng trả lời các câu hỏi về chẩn đoán bệnh, tự động giải đáp thắc mắc của khách hàng theo bộ câu hỏi đã được lập trình sẵn…
Hiện nay AI đã bắt đầu được áp dụng vào các lĩnh vực IT khác như Machine Learning, Big Data, IoT, Blockchain… trên nhiều quốc gia. Những xu hướng áp dụng AI phổ biến hiện nay có thể kể đến bao gồm trợ lý ảo, hệ thống văn phòng/căn hộ tự động, xử lý nội dung và ngôn ngữ, phân tích dữ liệu người học trong các phần mềm quản lý giáo dục, thu thập dữ liệu khách hàng ngoại tuyến… Devin Wenig – CEO, eBay đã từng chia sẻ :” Nếu không phát triển được một chiến lược AI thì không thể tồn tại trong thời đại công nghệ này”.
Tại Việt Nam, những ông lớn như FPT, Viettel cũng đã có những động thái bắt đầu nghiên cứu và lập trình AI thay vì phải dùng dịch vụ outsource như trước đó. Trong những năm gần đây, Việt Nam luôn đón nhận những dự án AI mới lạ, hấp dẫn từ các công ty công nghệ như phần mềm diệt virus có tích hợp AI của BKAV, sử dụng AI trong việc đếm xe, phân tích mật độ giao thông, dự báo đông xe, tắc đường ở các khu vực đông đúc, T’Aio nằm trong hệ sinh thái ngân hàng số của TPBank, Bacsi24×7 xử lý bệnh án điện tử, hệ thống đặt lịch hẹn và tư vấn bệnh nhân… cùng nhiều dự án hấp dẫn khác. Từ đó báo hiệu tiềm năng lớn của lĩnh vực này và tạo điều kiện cho các lập trình viên khai phá, tiếp cận và học lập trình một mảng công nghệ mới.
Những gợi ý để bắt đầu học lập trình trí tuệ nhân tạo
Tìm hiểu về Python và SQL
Điều chủ yếu mà bạn phải làm khi bước vào lĩnh vực lập trình là phải học một ngôn ngữ lập trình. Mặc dầu trong thực tại có rất nhiều ngôn ngữ để bạn lựa chọn, nhưng Python và SQL là sự chọn lựa tối ưu nhất vì những thư viện của nó thích hợp hơn với Machine Learning. Python là ngôn ngữ lập trình hướng đối tượng, có cấu trúc dữ liệu cấp cao, hoàn toàn tạo kiểu động và sử dụng cơ chế cấp phát bộ nhớ tự động. Còn SQL là một ngôn ngữ nâng cao so với hệ quản trị cơ sở dữ liệu, dùng tạo, sửa, và lấy dữ liệu từ một hệ quản trị cơ sở dữ liệu quan hệ. Chính vì đặc điểm đó, 2 ngôn ngữ này chính là cầu nối nếu bạn muốn học lập trình AI. Ngoài ra, bạn cũng cần học thêm lập trình ứng dụng di động để bổ trợ cho lập trình AI sau này.
Tìm hiểu kiến thức cơ bản về lý thuyết Xác suất, Thống kê và Toán học
Toán học và Tin học là hai lĩnh vực rất gần nhau và hỗ trợ nhau chặt chẽ. Hầu hết các thành tựu của Tin học đều được phát triển trên các kết quả của Toán học. Ngược lại, Tin học cũng đặt ra nhiều câu hỏi cần sự hỗ trợ của các nhà Toán học để giải quyết. Do đó bước đầu để học lập trình AI, một lĩnh vực khó nhằn thì bạn nên ôn lại các kiến thức về Xác suất, Thống kê và Toán học. Hầu hết các trường Đại học đều có đào tạo những khóa học về Xác suất thống kê, hoặc bạn có thể đọc thêm sách hay giáo trình môn học này.
Học AI từ một số khóa học hay một số quyển sách dưới đây
Dù lĩnh vực trí tuệ nhân tạo chưa thật sự phổ biến ở Việt Nam, nhưng bạn có thể tìm hiểu chúng ở các khóa học quốc tế, chẳng hạn như Artificial Intelligence: Principles and Techniques from Stanford, MIT’s course on AI, Berkeley Video Lecturers… là một trong những khóa học được các giáo sư từ các trường Đại học danh tiếng soạn ra, hoặc CS405: ARTIFICIAL INTELLIGENCE, edx.org course on AI,… sẽ dạy bạn từ cơ bản đến nâng cao, từ vi mô đến vĩ mô về vũ trụ AI. Ngoài ra, một số quyển sách dưới đây có thể giúp ích cho bạn khi học lập trình AI như: The Quest for Artificial Intelligence của Nils J. Nilsson, Artificial Intelligence: A Modern Approach của Stuart J. Russell và Peter Norvig, The AI Revolution: Road to Superintelligence… Những quyển sách này có đầy đủ bản cứng và ebook.
Thực hành
Thực hành là bước không thể thiếu nếu bạn muốn làm một lập trình viên giỏi, bởi chỉ học lý thuyết không thì không bao giờ đủ. Khi bạn có một sự hiểu biết đầy đủ về ngôn ngữ lập trình phổ biến trong AI là Python và SQL, bạn nên có thể tìm hiểu nâng cao hơn về Machine Learning. Trong Python, bắt đầu học các thư viện Scikit-learning, NLTK, SciPy, PyBrain và Numpy sẽ hữu ích nếu bạn tiến hành soạn các thuật toán áp dụng cho Machine Learning.
Cập nhật tin tức mới về các thành tựu nghiên cứu AI
Lập trình trí tuệ nhân tạo đang tạo nên một làn sóng mới trên toàn cầu, nhiều tập đoàn công nghệ hàng đầu đã đổ không ít tiền vào những dự án nghiên cứu và ứng dụng AI trong thực tế. Google, Facebook hay Microsoft cũng đang tham gia vào những dự án này, trên chuyên trang công nghệ chính thức từ Microsoft là bugnetproject.com cũng đã có danh mục cho phần AI với nhiều bài viết hay về những thành công mà MS đã đạt được, nếu quan tâm và muốn tìm hiểu hơn về Ai thì bạn không nên bỏ qua chúng.
Một khi tất cả những bước được thực hiện, bạn đã có thể tự tin để bắt đầu học lập trình trí tuệ nhân tạo rồi. Hãy tận hưởng thành quả của mình nhé. Chúc bạn thành công!